Thượng mã phong là gì?
“Xin bác sĩ cho em biết thượng mã phong là gì? Em nghe nói chuyện này thường xảy ra vào đêm tân hôn đối với vợ chồng trẻ… Gặp tình huống này phải xử trí ra sao?”.
Ai là nạn nhân?
Bác sĩ Nguyễn Xuân Hướng, nguyên Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam kể lại: “Cách đây 10 năm, tôi lúc đó còn trực cấp cứu tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Xô, thì có một ca nhập viện lúc 24h đêm. Một bà vợ đưa chồng đang trong tình trạng hơi thở yếu, không thể nói được, nhập viện. Qua thăm hỏi người vợ, tôi được biết ông chồng vừa đi xa về, chỉ tắm rồi… “yêu” vợ luôn. Khi vừa xuất tinh, ông chồng bỗng dưng bất tỉnh, người vã mồ hôi, lạnh toát. Chị vợ đã biết về thượng mã phong nên giữ nguyên “hiện trường”, lấy kim băng đâm vào huyệt trường cường, để yên chồng trên bụng và một lúc thì thấy anh ta thở nhẹ. Đỡ chồng xuống, chị vợ dậy pha một cốc nước gừng với đường và gọi xe cấp cứu đưa vào viện. Sau khi nhập viện, bệnh nhân này đã được cho thở oxy, tiêm thuốc hồi dương. Bệnh nhân đã phục hồi sau đó không lâu”.
Bác sĩ Hướng cho biết thêm, những trường hợp nam giới dễ bị thượng mã phong là: những người đi xa về mệt, sinh hoạt vợ chồng ngay; bệnh nhân bị cảm lạnh theo kiểu thoát dương, dương hư; người đàn ông trong thời kỳ bị thoát dương do khí kém vì mắc bệnh tim mạch; do ăn uống no, say bia rượu, khi sinh hoạt cũng sinh ra thoát dương. Những trường hợp như trên còn được gọi là hà mã – ngã ngựa hay phạm phòng.
Trâm cài tóc, vật hữu dụng khi bị thượng mã phong
 |
| Thượng mã Phong |
Vào đêm 9-8-2005, CA quận Gò Vấp, TP.HCM đã thụ lý điều tra nguyên nhân cái chết bất ngờ của ông V.H.N, 73 tuổi. Ông N. đột tử trong khi đang “chăn gối” với một cô gái 23 tuổi tại một khách sạn trên đường Nguyễn Oanh, quận Gò Vấp. Theo lời khai của cô gái trẻ, trong khi đang quan hệ, vào đúng lúc cao trào thì bất ngờ, ông lão lịm dần, sùi bọt mép và sụp người xuống, đổ gục ngay trên bụng cô. Do quá hoảng hốt, cô gái đã lật ngửa người ông V.H.N., gọi người đến cấp cứu nhưng đã quá muộn. Bác sĩ xác định, ông lão đã tắt thở trước khi mọi người có mặt vì bị thượng mã phong.
Bác sĩ Nguyễn Xuân Hướng, nguyên Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam kể lại: “Cách đây 10 năm, tôi lúc đó còn trực cấp cứu tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Xô, thì có một ca nhập viện lúc 24h đêm. Một bà vợ đưa chồng đang trong tình trạng hơi thở yếu, không thể nói được, nhập viện. Qua thăm hỏi người vợ, tôi được biết ông chồng vừa đi xa về, chỉ tắm rồi… “yêu” vợ luôn. Khi vừa xuất tinh, ông chồng bỗng dưng bất tỉnh, người vã mồ hôi, lạnh toát. Chị vợ đã biết về thượng mã phong nên giữ nguyên “hiện trường”, lấy kim băng đâm vào huyệt trường cường, để yên chồng trên bụng và một lúc thì thấy anh ta thở nhẹ. Đỡ chồng xuống, chị vợ dậy pha một cốc nước gừng với đường và gọi xe cấp cứu đưa vào viện. Sau khi nhập viện, bệnh nhân này đã được cho thở oxy, tiêm thuốc hồi dương. Bệnh nhân đã phục hồi sau đó không lâu”.
Bác sĩ Hướng cho biết thêm, những trường hợp nam giới dễ bị thượng mã phong là: những người đi xa về mệt, sinh hoạt vợ chồng ngay; bệnh nhân bị cảm lạnh theo kiểu thoát dương, dương hư; người đàn ông trong thời kỳ bị thoát dương do khí kém vì mắc bệnh tim mạch; do ăn uống no, say bia rượu, khi sinh hoạt cũng sinh ra thoát dương. Những trường hợp như trên còn được gọi là hà mã – ngã ngựa hay phạm phòng.
Trâm cài tóc, vật hữu dụng khi bị thượng mã phong
Theo y học hiện đại, bệnh lý thượng mã phong là tình trạng đột tử trong khi giao hợp, nguyên nhân thường gặp trên người bệnh nhân có sẵn bệnh lý tim mạch, trong quá trình giao hợp do kích thích thần kinh thực vật quá mức, từ đó dẫn đến trụy tim mạch bởi các nguyên nhân:
- Nhồi máu cơ tim cấp.
- Xuất huyết não.
- Tim phổi bị chèn ép.
- Thuyên tắc động mạch phổi.
- Bệnh lý mạch vành.
- Hạ huyết áp đột ngột
Biểu hiện lâm sàng của chứng này thường gặp là sau khi giao hợp người đàn ông lên cơn cực khoái hay sau khi xuất tinh thì xuất hiện trạng thái bất tỉnh, chân tay lạnh, toát mồ hôi, thở nhanh, nông, nếu cấp cứu không kịp thời người bệnh sẽ tắt thở.
Một số bác sĩ đông y cho rằng, nếu chẳng may gặp trường hợp này, phụ nữ không được đẩy chồng ra khỏi người mình. Vì nếu giữ nguyên và ôm chặt thì người chồng vẫn còn được sưởi ấm. Người vợ phải bình tĩnh dùng vật nhọn như kim băng, cây trâm cài tóc, kim châm cứu… châm mạnh vào đầu xương cụt, vị trí của huyệt trường cường gần hậu môn hay huyệt hội âm là điểm giữa nối từ gốc dương vật đến hậu môn. Làm như vậy người đàn ông có thể được cứu sống. Chính vì thế, ngày xưa người phụ nữ trước khi về nhà chồng thường được cha mẹ tặng cây trâm cài tóc để phòng lúc “biến cố” khi quan hệ vợ chồng.
Thượng mã phong có đáng sợ? Nhiều bác sĩ đông y khác lại nhận định, việc dùng vật nhọn đâm vào một số huyệt đạo của chồng trong bối cảnh rất tế nhị là điều rất khó thực hiện vì hầu hết phụ nữ đều rơi vào tình trạng hoảng loạn, mất bình tĩnh. Hơn nữa, thời nay ít có người phụ nữ nào để kim băng, trâm cài tóc trên đầu giường. Vì lẽ đó, người vợ chỉ cần bình tĩnh, nhẹ nhàng giữ người đàn ông ở tư thế nằm đầu thấp, hà hơi, thổi ngạt, nếu người đàn ông phục hồi thì cho uống nước gừng ấm, giữ nhiệt bằng chăn. Trong trường hợp phát hiện tim người đàn ông ngừng đập thì phải ấn ngoài lồng ngực. Dù ở vào bất cứ hoàn cảnh tế nhị nào cũng phải gọi cấp cứu vì nếu chậm trễ vài phút người mắc thượng mã phong sẽ chết.
Bác sĩ đông y Nguyễn Thanh Tùng cho biết: “Thực ra bệnh thượng mã phong không đáng sợ như mọi người đồn thổi. Nếu chịu khó tìm hiểu về những căn bệnh có thể gặp trong đời sống chăn gối vợ chồng thì ai cũng có thể biết cách phòng ngừa vì những thông tin về căn bệnh này được đăng tải khá nhiều trên internet. Tuy nhiên, do không chịu tìm hiểu nên đã có trường hợp người đàn ông bị chết oan vì “đối tác” sợ hãi hất ra khỏi người. Căn bệnh này thời xưa hay gặp vì các vua chúa, quan lại thường có nhiều thê thiếp, hoang dâm vô độ. Để tăng sự bí hiểm và đề cao vai trò của mình nên không ít thầy thuốc thời đó đã không nói rõ về căn bệnh này mà úp mở nói nó là “bệnh lạ”, rất khó chữa.
Một số bác sĩ đông y cho rằng, nếu chẳng may gặp trường hợp này, phụ nữ không được đẩy chồng ra khỏi người mình. Vì nếu giữ nguyên và ôm chặt thì người chồng vẫn còn được sưởi ấm. Người vợ phải bình tĩnh dùng vật nhọn như kim băng, cây trâm cài tóc, kim châm cứu… châm mạnh vào đầu xương cụt, vị trí của huyệt trường cường gần hậu môn hay huyệt hội âm là điểm giữa nối từ gốc dương vật đến hậu môn. Làm như vậy người đàn ông có thể được cứu sống. Chính vì thế, ngày xưa người phụ nữ trước khi về nhà chồng thường được cha mẹ tặng cây trâm cài tóc để phòng lúc “biến cố” khi quan hệ vợ chồng.
Thượng mã phong có đáng sợ? Nhiều bác sĩ đông y khác lại nhận định, việc dùng vật nhọn đâm vào một số huyệt đạo của chồng trong bối cảnh rất tế nhị là điều rất khó thực hiện vì hầu hết phụ nữ đều rơi vào tình trạng hoảng loạn, mất bình tĩnh. Hơn nữa, thời nay ít có người phụ nữ nào để kim băng, trâm cài tóc trên đầu giường. Vì lẽ đó, người vợ chỉ cần bình tĩnh, nhẹ nhàng giữ người đàn ông ở tư thế nằm đầu thấp, hà hơi, thổi ngạt, nếu người đàn ông phục hồi thì cho uống nước gừng ấm, giữ nhiệt bằng chăn. Trong trường hợp phát hiện tim người đàn ông ngừng đập thì phải ấn ngoài lồng ngực. Dù ở vào bất cứ hoàn cảnh tế nhị nào cũng phải gọi cấp cứu vì nếu chậm trễ vài phút người mắc thượng mã phong sẽ chết.
Bác sĩ đông y Nguyễn Thanh Tùng cho biết: “Thực ra bệnh thượng mã phong không đáng sợ như mọi người đồn thổi. Nếu chịu khó tìm hiểu về những căn bệnh có thể gặp trong đời sống chăn gối vợ chồng thì ai cũng có thể biết cách phòng ngừa vì những thông tin về căn bệnh này được đăng tải khá nhiều trên internet. Tuy nhiên, do không chịu tìm hiểu nên đã có trường hợp người đàn ông bị chết oan vì “đối tác” sợ hãi hất ra khỏi người. Căn bệnh này thời xưa hay gặp vì các vua chúa, quan lại thường có nhiều thê thiếp, hoang dâm vô độ. Để tăng sự bí hiểm và đề cao vai trò của mình nên không ít thầy thuốc thời đó đã không nói rõ về căn bệnh này mà úp mở nói nó là “bệnh lạ”, rất khó chữa.
Thời nay, thượng mã phong thuộc loại bệnh ít gặp và không có gì quá đáng sợ, nó chỉ là những lời đồn thổi hơi quá đà. Nguy cơ chỉ đến đối với những người có nhu cầu tình dục quá cao nhưng lại thường say xỉn hoặc bị mắc chứng tim mạch. Để không ngã gục khi đang “lâm trận”, các đấng mày râu cần có quan hệ tình dục điều độ, không nên “yêu” khi say rượu, khi mệt mỏi hoặc đang mang bệnh. Bên cạnh đó, khi gặp “sự cố”, phụ nữ cần bĩnh tĩnh là có thể xử lý được…
Tham khảo thêm : Để không chết vì “phạm phòng”, “thượng mã phong”
Phạm phòng là tình trạng trong cuộc “mây mưa”, bỗng nhiên người đàn ông bất tỉnh nhân sự, thở nhanh nông, mồ hôi vã ra như tắm, tay chân lạnh toát.
Dân gian gọi là chứng “tẩu dương” hay “thượng mã phong” (bị khi đang giao hợp) hoặc “hạ mã phong” (bị sau khi giao hợp), nếu không cấp cứu kịp thời và xử lý không đúng cách, người bệnh có thể ngừng thở, ngừng tim và tử vong.
Trong y học cổ truyền, phạm phòng được gọi là chứng “phòng sự hôn quyết” với nguyên nhân chủ yếu là do:
Dân gian gọi là chứng “tẩu dương” hay “thượng mã phong” (bị khi đang giao hợp) hoặc “hạ mã phong” (bị sau khi giao hợp), nếu không cấp cứu kịp thời và xử lý không đúng cách, người bệnh có thể ngừng thở, ngừng tim và tử vong.
Trong y học cổ truyền, phạm phòng được gọi là chứng “phòng sự hôn quyết” với nguyên nhân chủ yếu là do:
1. Thể chất vốn suy nhược hoặc mắc bệnh lâu ngày, chính khí suy yếu nhưng ham mê tình dục quá độ, thời gian sinh hoạt quá dài, thận tinh xuất tiết quá nhiều dẫn đến mất cân bằng âm dương, khí theo tinh mà thoát ra ngoài, khí thoát thì thần tán mà dẫn đến hôn mê.
2. Thể chất vốn thuộc loại âm hư, hư nhiệt quấy nhiễu bên trong, khi phòng dục quá độ, âm dịch hao tán, hư hỏa bốc lên trên kéo theo huyết dịch mà che lấp thanh khiếu dẫn đến hôn quyết.
3. Rối loạn tình chí, can khí uất ức, khi sinh hoạt tình dục, khí cơ nghịch loạn mà dẫn đến hôn mê.
Về mặt trị liệu, thông qua phương pháp tứ chẩn (vọng, văn, vấn, thiết), cổ nhân thường quy nạp thành các thể bệnh như: Tinh tiết khí thoát, Huyết thuận hỏa nghịch, Khí uất nội bế… mà lựa chọn các vị thuốc, bài thuốc, công thức huyệt vị để châm cứu, day bấm cho phù hợp.
Ví như, với thể Tinh tiết khí thoát dùng đơn Độc sâm thang, với thể Huyết thuận hỏa nghịch dùng đơn tri bá địa hoàng hoàn gia giảm, với thể Khí uất nội bế dùng đơn Tứ nghịch tán gia vị…
2. Thể chất vốn thuộc loại âm hư, hư nhiệt quấy nhiễu bên trong, khi phòng dục quá độ, âm dịch hao tán, hư hỏa bốc lên trên kéo theo huyết dịch mà che lấp thanh khiếu dẫn đến hôn quyết.
3. Rối loạn tình chí, can khí uất ức, khi sinh hoạt tình dục, khí cơ nghịch loạn mà dẫn đến hôn mê.
Về mặt trị liệu, thông qua phương pháp tứ chẩn (vọng, văn, vấn, thiết), cổ nhân thường quy nạp thành các thể bệnh như: Tinh tiết khí thoát, Huyết thuận hỏa nghịch, Khí uất nội bế… mà lựa chọn các vị thuốc, bài thuốc, công thức huyệt vị để châm cứu, day bấm cho phù hợp.
Ví như, với thể Tinh tiết khí thoát dùng đơn Độc sâm thang, với thể Huyết thuận hỏa nghịch dùng đơn tri bá địa hoàng hoàn gia giảm, với thể Khí uất nội bế dùng đơn Tứ nghịch tán gia vị…
Vị trí huyệt:
Trường cường: nằm dưới đầu mút phía dưới xương cụt 0,5 thống, chính giữa khoảng cách của đầu mút xương cụt với hậu môn.
Hội âm: ở giữa đáy chậu giữa hậu môn với chân túi bọc tinh hoàn. Nhân trung: nằm trên đường giữa, tại chỗ tiếp nối 1/3 và 2/3 dưới rãnh nhân trung.
Theo kinh nghiệm dân gian, khi người chồng lâm vào tình trạng này, người vợ phải hết sức bình tĩnh, ôm giữ lấy chồng trong tư thế nguyên trạng, hà hơi vào miệng rồi nhanh chóng dùng bất cứ vật nhọn gì như kim băng, cây trâm cài tóc, kim châm cứu… châm mạnh vào đầu xương cùng cụt (vị trí của huyệt trường cường gần hậu môn) hay huyệt hội âm (điểm giữa nối từ gốc dương vật đến hậu môn). Bởi vậy, ngày xưa trước khi đưa con về nhà chồng, người mẹ thường tặng con gái một cây trâm cài tóc nhằm vào mục đích dự phòng tình trạng “phòng sự hôn quyết”.
Ngoài ra, có thể kết hợp dùng móng tay cái bấm thật mạnh vào huyệt nhân trung nằm ở điểm nối giữa 1/3 trên và 2/3 dưới của rãnh nhân trung. Dân gian còn dùng bột gừng trộn với bột bồ kết, lấy chút ít thổi vào mũi bệnh nhân hoặc lấy ngô thù du sao nóng cùng với muối ăn rồi chườm vào rốn.
Ngoài ra, có thể kết hợp dùng móng tay cái bấm thật mạnh vào huyệt nhân trung nằm ở điểm nối giữa 1/3 trên và 2/3 dưới của rãnh nhân trung. Dân gian còn dùng bột gừng trộn với bột bồ kết, lấy chút ít thổi vào mũi bệnh nhân hoặc lấy ngô thù du sao nóng cùng với muối ăn rồi chườm vào rốn.
Theo y học hiện đại, phạm phòng thực chất là tình trạng mất ý thức đột ngột với cơ chế chủ yếu là suy giảm lưu lượng tuần hoàn não do nhiều nguyên nhân khác nhau. Tình trạng này đặc biệt dễ xảy ra với những người vốn dĩ mắc các bệnh mạn tính nguy hiểm như thiểu năng động mạch vành tim, nhồi máu cơ tim, tai biến mạch não, tăng huyết áp, hay bị hạ huyết áp đột ngột, rối loạn nhịp tim, vữa xơ động mạch, rối loạn thần kinh thực vật… và được coi là một cấp cứu tối khẩn cấp.
Khi đó, người vợ phải hết sức bình tĩnh, nhanh chóng nhẹ nhàng đưa người chồng nằm với tư thế đầu thấp, lập tức tiến hành hà hơi thổi ngạt và ấn tim ngoài lồng ngực, đồng thời kêu người trợ giúp, gọi điện thoại cấp cứu 115 để chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để hồi sức cấp cứu và xác định nguyên nhân cụ thể.
Khi đó, người vợ phải hết sức bình tĩnh, nhanh chóng nhẹ nhàng đưa người chồng nằm với tư thế đầu thấp, lập tức tiến hành hà hơi thổi ngạt và ấn tim ngoài lồng ngực, đồng thời kêu người trợ giúp, gọi điện thoại cấp cứu 115 để chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để hồi sức cấp cứu và xác định nguyên nhân cụ thể.
Ngoài ra, bất cứ cái gì có thể làm người chồng đau, như giật tóc, giật lông, cắn 10 đầu ngón tay… đều có thể có tác dụng nếu không có kim mang theo.
Sau khi người chồng có dấu hiệu tỉnh lại, người vợ cần phục hồi năng lượng cho chồng, giữ ấm cơ thể bằng cách cho chồng uống cốc nước đường, gừng. Sau đó, nếu chồng vẫn mệt, cần đưa đến bệnh viện để cấp cứu.
Tuy nhiên, trong trường hợp người chồng có dấu hiệu ngưng thở, tim ngừng đập, người vợ cần nhanh chóng cấp cứu, hô hấp nhân tạo cho chồng, vì thời gian lúc đó là vàng ngọc. BS Dung cho biết: “Với góc nhìn của một bác sĩ, tôi cho rằng, nếu người chồng tim ngừng đập, phổi ngừng thở cần hô hấp nhân tạo, sơ cứu ngay sau đó chứ đừng chờ mọi người đến. Càng chờ lâu sẽ càng khó cứu chồng mình vì chỉ cần 3 phút không có ôxy lên não thì não chết”.
Nguyên nhân của thượng mã phong
Thượng mã phong chưa được xếp là một bệnh, được ghi lại trong sử sách. Nhưng qua thực tế ít ỏi, các bác sĩ cho rằng, thượng mã phong có thể xảy ra khi:
- Thứ nhất, người chồng đi xa về mệt, sinh hoạt tình dục ngay.
- Thứ hai là bệnh nhân bị cảm lạnh theo kiểu thoát dương, dương hư.
- Thứ ba là người đàn ông trong thời kỳ bị thoát dương do khí kém vì mắc bệnh gì đó.
- Thứ tư là đàn ông do ăn uống no, say bia rượu, khi sinh hoạt cũng sinh ra thoát dương.
- Trong đông y, chứng thoát dương được xem là nguyên nhân chủ yếu dẫn tới việc đàn ông dễ bị thượng mã phong. Đông y lý giải dương thuộc về khí. Khí thoát thì dương thoát. Khi cơ thể yếu, dương dễ thoát, kéo theo người lạnh, chân tay lạnh. Khi cơ thể khí huyết kém, sự ngưng trệ trong cơ thể kém theo, nếu giao hợp, cộng thêm xuất tinh nữa, sẽ kéo theo sự yếu đi rõ rệt và người đàn ông bị ngất trên người vợ.
- Cơ chế của thượng mã phong cũng được lý giải theo cách khác: đó là cơ chế tự bảo vệ của cơ thể: Chuyện ấy giải toả xung năng, làm giảm stress, bớt mệt mỏi… nhưng khi cơ thể yếu mà hoạt động tình dục mạnh, lúc cao trào càng mạnh, thì tim đương nhiên phải hoạt động mạnh, thần kinh phải kích thích, vỏ não hưng phấn quá độ. Lúc đó, cơ thể sẽ tìm cách hãm lại bằng cách gây ra ức chế. Nhưng nếu sự ức chế đó quá mạnh, lan toả ra, nó sẽ làm dừng lại toàn bộ hoạt động của cơ thể, trong đó có tim, dẫn tới người đàn ông bị bất tỉnh”.
Cách phòng ngừa đột tử: Chủ yếu là phòng ngừa các bệnh tim mạch, nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở các nước đang phát triển và hiện đang ngày càng gia tăng ở nước ta.
Về xử trí ngất xỉu, nên nhẹ nhàng đưa chàng (hoặc nàng) nằm xuống, lấy dầu xoa ấm, nghỉ ngơi một lát là phục hồi ngay. Sau khi được chữa như vậy, đã có người lại tiếp tục “công trình đang bỏ dở”.
Trương Dương theo benhgout.com
Categories:
Sức khỏe và đời sống
0 comments:
Post a Comment